وزن و سن مناسب برای مرغ تخم گذار

وزن و سن مناسب برای مرغ تخمگذار
وزن بدن و شرایط بدنی مرغ در زمان بلوغ مهم ترین معیار موثر بر عملکرد بعدی آن میباشد. وزن بدن و شرایط بدن نباید حدا از هم نگریسته شود. گرچه در حال حاضر روش مناسبی جهت ارزیابی آسان شرایط بدنی وجود ندارد. هر سویه ای ویژگی های بدنی خاص دارد که جهت رسیدن به بازده تولید مطلوب باید به آن ها دست یابد. عموما، جیره های پیش تخمگذاری نباید جهت رسیدن به وزن بلوغ مورد استفاده قرار گیرد چون اصلاح وزن بدن در این سن بسیار دیر است. اگر چه اغلب از جیره های پیش تخمگذاری جهت اصلاح مدیریت ضعیف دوره پرورش استفاده می‌شود. برای خرید تخم نطفه دار با کارشناسان شرکت رویال طیور در ارتباط باشید.

وزن مرغ های تخمگذار
اگر مرغ هایی که وزن آن ها پایین است به آشیانه های تخمگذاری منتقل شوند لازم است قبل از بلوغ وزن آن ها اصلاح گردد. در شرایط محیطی کنترل شده، با تاخیر در تحریک نوری میتوان به این امر دست یافت. اگر جیره پیش تخمگذاری برای اصلاح مدیریت ضعیف در دوره پرورش استفاده می‌شود باید توجه داشت که در این مرحله، پرنده به انرژی پاسخ بیشتری می‌دهد. این امر احتمالا به دلیل اثر استروژن بر سوخت و ساز چربی و اهیمت چربی در توسعه کبد و تخمدان در این مرحله میباشد. گر چه ممکن است استفاده از جیره های پیش تخمگذاری با تراکم مواد مغذی بالا باعث افزایش وزن بدن شود باید خاطر نشان کرد که چنین رشدی با رشد قابل توجه اسکلت همراه نیست. این بدین معنی است که پرنده در سن ۱۸ تا ۱۹ هفتگی وزن بسیار پایین و قد کوتاه تری داشته باشد، استفاده از جیره پیش تخمگذاری غلیظ، اگر چه ممکن است منجر به اصلاح وزن بدن شود ولی قد پرنده همچنان کوتاه باقی می ماند. کوتاه بودن ساق پا پرنده ها را مستعد بیرون زدگی کلوآک می‌سازد که یکی از محدودیت های استفاده از جیره های معمول پیش تخمگذاری میباشد.

جیره های غذایی مرغ تخمگذار
به نظر می‌رسد استفاده از جیره های پیش تخمگذاری با تراکم مواد مغذی بالا جهت اصلاح رشد نیمچه ها در مراحل آخر دوره رشد تا حد اضافی باشد. دلیل این‌ مطلب این است که در حالیکه از برنامه محدودیت غذایی استفاده می‌شود روش منطقی این است که میزان تخصیص خوراک افزایش یابد تا اینکه جیره دیگری تنظیم و استفاده شود. تنها مشکل استفاده از این روش این است که ممکن است میزان خوراکی مصرفی به بیش از میزان آن در شروع دوره تخمگذاری برسد که در این صورت کاهش تخصیص خوراک قبل از رسیدن به اوج تولید مشکل ساز خواهد شد.

ترکیبات بدن مرغ تخمگذار
در حالیکه ترکیب بدن به اندازه وزن بدن در زمان بلوغ اهمیت دارد، اندازه گیری این فراسنجه دشوار است. احتمال اینکه انرژی برای تولید تخم‌مرغ یک ماده مغذی محدود کننده باشد، پایین است ضمن اینکه در زمان اوج تولید خوراک تنها منبع تولید انرژی نیست زیرا در این زمان ذخایر چربی بدن نیز باید با انرژی خوراک همراه شود. این ذخایر چربی بدن به ویژه در شرایط تنش حرارتی یا شرایط آب و هوای گرم ارزش مهم و حیاتی میدا میکنند. به محض این که مرغ شروع به تولید تخم مرغ میکند توانایی آن در ذخیره چربی محدود می‌شود. لذا اگر ذخایر چربی بدن در این زمینه اهمیت دارند باید قبل از بلوغ در بدن ذخیره شده باشند. 

وزن تخم مرغ و جوجه آوری
به نظر می‌رسد اندازه نهایی تخم مرغ توسط اندازه زرده وارد شده به مجرای تخمدان کنترل شود. اندازه زرده تا حدود زیادی تحت تاثیر وزن بدن قرار دارد لذا عوامل موثر ذکر شده در وزن بدن می‌توانند بر وزن تخم مرغ اثر بگذارند. اندازه تخم‌مرغ های اولیه باید تا حد امکان بزرگتر باشد. افزایش میزان لینولئیک اسید در جیره پیش تخمگذاری بیش از یک درصد تاثیر اندکی بر اندازه تخم مرغ های اولیه دارد. از نقطه نظر تغذیه، مهمترین عوامل موثر بر اندازه تخم‌ مرغ میزان پروتئین و به ویژه میتونین محتوای خوراک میباشد. لذا افزایش سطح میتونین جیره پیش تخمگذاری منطقی به نظر می‌رسد. افزودن دی_ال میتونین و سایر آنالوگ های آن مثل الیمت موجب افزایش وزن تخم مرغ اولیه میشوند. اندازه تخم مرغ های اولیه می‌تواند با افزایش سریع تر مقدار خوراک تخصیص یافته در آشیانه تخمگذاری بزرگ تر شود.

کنترل وزن مرغ تخم گذار

نیمچه های تخمگذار در شش هفته اول زندگی خود، حساس ترین دوره پرورش را می‌گذراند. وجود هرگونه بیماری و یا تغذیه ضعیف در سیستم ایمنی، اسکلت بندی و راندمان تخمگذاری آن ها در آینده تاثیر خواهد گذاشت. محدوده وزنی مناسب برای این طیور باید در سنین ۱۴ الی ۱۶ هفتگی باید ۱۳۰۰ الی ۱۴۰۰ گرم وزن داشته باشند. در سنین ۲۰ الی ۲۲ هفتگی باید ۱۵۰۰ الی ۱۶۰۰ گرم وزن داشته باشند. در سنین ۲۸ الی ۳۰ هفتگی (سن بلوغ) باید ۱۷۰۰ الی ۱۸۰۰ گرم وزن داشته باشند. 
چه پرورش دهنده نیمچه هستید و چه پرنده ها را از جوجگی پرورش داده اید، آن ها را باید به صورت هفتگی وزن کنید، در صورت افزایش یا کاهش وزن کل گله بایستی تغییرات لازم را در جیره اعمال کنید. اما اگر فقط چند پرنده نسبت به کل گله کاهش یا افزایش وزن فاحش داشته باشند، احتمال بروز بیماری وجود داشته و برای معاینه و درمان باید از گله جدا شوند. میانگین وزنی گله تخمگذار بلید بین ۱۳۰۰ تا ۱۸۰۰ گرم باشد، در صورت وجود اختلاف فاحش حتما باید علت را بررسی کرده و راه چهره مناسبی اتخاذ کرد.
هم کاهش وزن زیاد و هم افزایش وزن بیش از حد هر دو برای گله مضر بوده و بر سلامت و میزان تخم‌گذاری و کیفیت تخم تولیدی تاثیر خواهد گذاشت. برای کنترل این وضعیت و حفظ وزن پرنده در محدوده اعلام شده اقدامات زیر کمک کننده هستند. 
۱. استفاده از جیره غذایی مخصوص مرغ تخمگذار: چه در پرورش سنتی و چه در پرورش صنعتی، باید از جیره غذایی مخصوص مرغ تخمگذار استفاده کرد. این جیره حاوی مقادیر مشخصی پروتئین و چربی، ویتامین و املاح معدنی بوده و از افزایش وزن شدید آن ها جلوگیری کرده و از سو تغذیه و لاغری نیز پیشگیری خواهد کرد.
۲. عدم استفاده از مانده های غذایی: معمولا کسانی که در سطح خانگی و کوچک اقدام به پرورش و نگهداری مرغ تخمگذار میکنند، به وزن‌مناسب و تغذیه صحیح آن ها توجه نمی‌کنند. بنابراین با هر ماده غذایی اعم از چرب یا شور، شیرین یا ترش آن ها تغذیه می‌کنند. حتی مانده های چیپس و پفک و تنقلات مصرفی را نیز در اختیار مرغ ها قرار میدهند. چنین موادی به شدن برا ِن ها مضر بوده و سبب مسمومیت و مرگ می‌شود و غذاهای چرب سبب افزایش وزن شدید مرغ های تخمگذار و در نتیجه قطع تخمگذاری می‌شود. مواد غذایی کم چرب و کم کالری مانند تفاله میوه و سبزیجات، گندم، جو دوسر، ذرت و مواد غذایی پروتئین دار مانند پودر ماهی، میلورم و مکمل های معدنی و مولتی ویتامین ها جهت تغذیه آن ها مناسب هستند.
۳. ایجاد فضای لازم برای تحرک: مرغ هایی که به صورت صنعتی و در قفس پرورش داده می‌شوند با کنترل جیره و استفاده از دارو و آنتی بیوتیک همواره سالم نگه داشته میشوند، اما در پرورش محلی و سنتی به راحتی میتوان مراتع و فضای سبزی را جهت گشت و گذار و جست جوی غذا در اختیار مرغ های تخمگذار قرار داد. این کارت هم به سلامت پرنده ها کمک کرده و هم سبب ورزش و تندرستی آن ها میشود و همچنین شرایط زندگی با نشاط تری را برای آن ها فراهم میکند. مرغ ها می‌توانند قسمتی از غذای مورد نیاز خود را اعم از حشرات و کرم ها را در فضای باز تامین کنند که این کار به کاهش هزینه ها نیز کمک میکند.

عوارض بالا بودن وزن مرغ تخمگذار

بالا بودن وزن مرغ تخمگذار مشکلات عدیده ای را به وجود نی آورد که کاهش میزان تخم‌گذاری یکی از عوارض آن است. در صورت کسب درآمد از فروش تخم خوراکی مرغ، شاهد کاهش سود خواهید بود. سایر عوارض افزایش وزن مرغ شامل موارد زیر میشوند:
۱‌. کاهش شدید تخمگذاری
۲. تولید تخم بزرگتر از حد استاندارد
۳‌. تولید تخم دو زرده
۴. کاهش شدید نطفه داری تخم
۵. گیر کردن و شکستن تخم در داخل روده
۶. بیرون زدگی روده
۷. افتادگی کلوآک
۸. بروز بیماری های گوارشی
۹. کاهش طول عمر مرغ
۱۰. مرگ ناگهانی و تلفات گله

سن مناسب برای مرغ تخمگذار:
مرغ ها با توجه به نژاد خود حدودا از ۵ الی ۶ ماهگی ( در صورت مهیا بودن شرایط) شروع به تخمگذاری میکنند و این روند تا یکسال ادامه دارد و به رسیدن به سن ۱۸ ماهگی کم کن وارد دوره تولک و پرریزی میشوند. تخمگذاری مرغ در دوره تولک متوقف شده و پس از پایان این دوره ( که معمولا ۲ الی ۴ ماه طول میکشد) مجددا شروع به تخمگذاری خواهند کرد، اما میزان تخم‌گذاری آن ها نسبتا کاهش پیدا می‌کند. برای مشاهده انواع تخم نطفه دار مرغ به بخش مربوطه لینک شده مراجعه کنید.